“آزمایشگاه تعامل انسان و ربات، سرزمین تحقق ایده‌های رباتیکی و هوش مصنوعی”
اهداف و چشم‌انداز
آزمایشگاه تعامل انسان و ربات دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران با هدف همگرایی مباحث مختلف رباتیکی و هوش مصنوعی با درنظر گرفتن کاربردهای صنعتی احداث گردید. به منظور نیل به این هدف مباحث مختلف رباتیکی طی چند سال اخیر در محوریت های تحقیقاتی آن قرار گرفته است و پروژ های متعددی برای پیشبرد اهداف مشخص شده تعریف شده اند. هر چند در بدو شروع به کار آزمایشگاه اغلب پروژه ها با هدف پژوهشی بوده ولی در حال حاضر عمده پروژهای در حال انجام در آزمایشگاه تعامل انسان و ربات خواستگاه صنعتی و تجاری دارند. به همین منظور از اهداف اصلی آزمایشگاه تعامل انسان و ربات پیوند بین دانش فنی-علمی و خواستگاه و کاربردی ها صنعنی در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی می باشد. در همین راستا می توان به پروژ های مختلقی همچون ساخت و کنترل ربات های موازی دلتا، کفش هوشمند و دستگاه شست شوی دست اشاره کرد. در حال حاضر بیش از 25 دانشجو در مقاطع مخلتف در آزمایشگاه مشغول به فعالیت هستند و بیشتر از 50 دانشجو فارغ التحصیل شده اند که اکثر آنها در دانشگاه های معتبر در خارج از کشور در حال ادامه تحصیل و فعالیت می باشند.
تاریخچه کوتاه از آزمایشگاه
آزمایشگاه تعامل انسان و ربات در سال 1391 و به همت دکتر مهدی طالع ماسوله دانشیار دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و به همکاری دکتر احمد کلهر دانشیار دانشکده مهندسی برق و کامیپوتر دانشگاه تهران تاسیس گردید. در سال های نخستین فعالیت آزمایشگاه تعامل انسان و ربات، با توجه به خلایی که در کشور در خصوص ساخت و کنترل ربات های موازی همانند ربات های سه درجه آزادی و 4 درجه آزادی وجود داشت، آزمایشگاه تعامل انسان و ربات بیشترین فعالیت های خود را در خصوص توسعه دانش فنی-پژوهشی روی ربات های موازی معطوف کرد. همچنین در راستای ربات های موازی در خصوص ربات های بستر پویا، همانند ربات های چرخ دار و انسان نما نیزفعالیت های گسترده ایی در آزمایشگاه شروع شد. پس از گذشتن چند سال آزمایشگاه تعامل انسان و ربات زمینه کاری خود را به هوشمند سازی ربات ها و توسعه الگوریتم های هوشمند همانند یادگیری عمیق گسترش داد. در حال حاضر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات با بیش از 30 عضو در مقاطع مختلف تحصیلی در حال فعالیت بر روی موضوعات نوین و کاربردی در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی می باشد. در طی سال های اخیر پروژه های مختلف پژوهشی و صنعتی در آزمایشگاه انجام شده است که ماحصل چاپ مقالات متعدد و همچنین محصولات رباتیکی متنوعی می باشد.
حضور در کنفرانس‌ها و همایش‌ها
از آنجا که آزمایشگاه تعامل انسان و ربات یک مرکز پژوهشی می باشد، به همین منظور اغلب کارها و نتایج بدست آمده را به به صورت مقالات در مجلات و کنفرانس های معتبر به چاپ می رساند و در این راستا سالیانه به طور میانگین حدود 20 مقاله به چاپ می رساند. آزمایشگاه تعامل انسان و ربات همواره سعی داشته است در کنفرانس های رباتیکی که در ایران برگزار می گردد حضوری فعال داشته باشد که از نمونه آنها می توان به حضور فعال در کنفرانس ICROM اشاره کرد که هر سال با حداقل 5 مقاله در آن شرکت می کند. همچنین آزمایشگاه در دانشگاه ها و مراکز مختلف با هدف معرفی فعالیت های آزمایشگاه کارگاه و ارائه های مختلفی برگزار کرده است.
توضیح لوگو
لوگوی آزمایشگاه تعامل انسان و ربات دانشگاه تهران توسط آقای محمد هادی فرزانه کلورزی از اعضای آزمایشگاه در سال 92 طراحی شده است. با توجه به اینکه آزمایشگاه تعامل انسان و ربات یکی از آزمایشگاه های دانشکده مهندسی برق و کامیپوتر دانشگاه تهران می باشد به همین خاطر طرح سر در دانشگاه تهران که نماد اصلی دانشگاه تهران و همچنین نماد ملی دانشگاهی کشور محسوب می گردد در آن استفاده شده است. رنگ آبی لوگو نیز با توجه آبی بودن لوگو دانشگاه تهران در نظر گرفته شده است. همچنین سعی شده است که در لوگو تنها از خط استفاده شود. همچنین با دقت به لوگو می توان آن را همانند یک گیره رباتیکی (Gripper) دو انشگتی نیز شبیه دانست. همچنین به طور غیررسمی برای اختصار برخی دانشجویان آزمایشگاه تعامل انسان و ربات به اختصارحروف ابتدای فارسی آن یعنی “ت” “الف” و “ر” تار یا تارلب می گویند و این اختصار دوران 90 درجه لوگو در خلاف عقربه های ساعت قابل رویت است. شایان ذکر است که استفاده از لوگو آزمایشگاه تعامل انسان و ربات تنها با کسب اجازه کتبی از آزمایشگاه تعامل انسان ربات و طی درخواست رسمی و مطابق با قونین دانشگاه تهران امکان پذیر می باشد.
درباره دانشگاه تهران
دانشگاه تهران یک دانشگاه دولتی و بزرگ‌ترین مرکز آموزش عالی در ایران است. از این دانشگاه با القاب دانشگاه مادر و نماد آموزش عالی یاد شده است. پیشنهاد اولیه آن را اسماعیل سنگ در سال ۱۳۰۵ داد و پس از انجام مطالعات اولیه عیسی صدیق، در سال ۱۳۱۳ ه.ش به فرمانِ رضا شاه پهلوی تأسیس شد. دانشگاه تهران دارای ۲۵ دانشکده، ۹ پردیس و ۱۶ مرکز پژوهشی و تحقیقاتی است. تاسیس دانشگاه تهران که با آغاز آشنایی جدی ایرانیان با مغرب زمین مقارن افتاده بود این دانشگاه را به بستر اصلی ارتباط با تمدن مغرب زمین و علوم جدید تبدیل کرد. از آغاز فعالیت‌های آموزشی دانشگاه تهران، تاکنون، همواره افراد شایسته و شخصیت‌های برجسته و چهره‌های صاحب‌نامی در آن به تدریس یا تحصیل پرداخته‌اند.
فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی
علاوه برمباحث پژوهشی و صنغتی که بخش عمده و اصلی آزمایشگاه را تشکیل می دهند همواره تلاش بر آن بوده است که جشن های و فعالیت های ورزشی نیز به صورت مرتب در آزمایشگاه برگزار گردد. از بدو تاسیس آزمایشگاه تعامل انسان و ربات تا به امروز هر سال مراسم های شب یلدا و افطاری در آزمایشگاه برای ایجاد روحیه و جوی صمیمانه برگزار گردیده است. همچنین اعضای آزمایشگاه تا حد ممکن در فعالیت هایی نظیر فوتبال، پینت بال، دیدن دربی ها به صورت گروهی در آزمایشگاه شرکت می کنند.
درباره دانشکده برق و کامپیوتر پردیس فنی دانشگاه تهران
این دانشکده هم‌زمان با تأسیس دانشکده فنی در سال ۱۳۱۳ ایجادشده و در سال ۱۳۲۰ از محل اولیه آن‌که دارالفنون بود به محل فعلی دانشکده فنی انتقال یافت. مهندسان الکترومکانیک تربیت‌شده در آن دوران، در رشته‌‌‌های صنایع، تأسیسات و برق فارغ‌التحصیل می‌شدند که مجموعاً “الکترومکانیک ” نامیده می‌شد. در دهه ۱۳۴۰ شعبه الکترومکانیک، به رشته‌‌‌های مهندسی برق و مهندسی مکانیک تقسیم شد. در سال ۱۳۴۴ تعداد اعضای هیأت علمی مهندسی برق مجموعاً در دو گرایش “جریان قوی” و “جریان ضعیف” ۱۳ نفر بود. از سال ۱۳۴۹ دروس این دانشکده به‌صورت سیستم واحدی تغییر شکل یافت.
در حال حاضر، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر با بهره‌مندی از بیش از 80 عضو هیئت‌علمی، در مقطع کارشناسی و در رشته مهندسی برق در پنج بخش الکترونیک، قدرت، کنترل، مخابرات و مهندسی پزشکی و در رشته مهندسی کامپیوتر در سه بخش فناوری اطلاعات، سخت‌افزار و نرم‌افزار، با بالاترین استانداردهای بین‌المللی، به تربیت مهندسان برجسته می‌پردازد. همچنین این دانشکده در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، علاوه بر زمینه‌های فوق در سه گرایش هوش ماشین و رباتیک، معماری کامپیوتر و نانوتکنولوژی، به تربیت نیرو‌‌های متخصص و محقق می‌پردازد.